Doula nedir, ne yapar?

Ah ben hiçbir zaman çekmedim şu hayatta lohusalığımda çektiğim kadar. Harika bir hamilelik, kolay bir doğum, mis gibi bir bebek, anlayışlı bir eş, eve geliş enfessss ama doğumdan sonraki hafta başlayan ve üç ay süren sıkıntılı dönem. Öyle klasik postpartum depresyon değil. Anlatsam Elif Şafak’ın Siyah Süt’ü hafif kalır ama anlatmayacağım çünkü benimki bir takım kimyasal denge sorunlarından da kaynaklanıyordu, ön yargı oluşturmak istemem. Fakat dokuz yıl önce bugün bildiğim konuları bilsem, bugün arkadaş olduğum kişilerle arkadaş olsam eminim çoğu sıkıntıyı yaşamazdım. Yanlış anlaşılmasın çevremde ailem dahil herkes pervane oldu ama iş pervane olmakla bitmiyor, akıllıca pervane olmak gerek.

İşte Türkiye’de yeni bir kavram var. Duydunuz mu hiç DOULA kelimesini? Ben de Esra Demiröz  ile tanışana kadar duymamıştım. Esra anlattı ben ağzım açık dinledim ve insanlar ne güzel işler yapıyor dedim. Buyurunuz sevgili okur Doulalık ile sizi başbaşa bırakıyorum.

Doula kimdir ve ne yapar?

Doula, anneye ve ailesine doğumdan önce, doğum sırasında ve lohusalıkta fiziksel, duygusal ve bilgisel destek sağlayan bu konuda eğitimli profesyonellere denir.

Doğum öncesinde, doğumda, lohusalıkta anneye annelik yapar. (Mothering the mother)

Aslında hepimiz biliyoruz ki yüzyıllardır hamile, doğuran ve lohusa kadın fiziksel, duygusal ve bilgisel destek almaktadır. Bu destekçi kişi yeri geldiğinde annenin eşi, bir aile yakını ya da arkadaşı olabilmektedir. Doula’nın farkı ise bu işi eğitimini alarak daha tanımlı ve profesyonel uygulamalara dayandırarak yapmasıdır.

Doula’nın en temel görevi doğum yapan kadının ihtiyaç duyduğu kutsal ve mahrem alanı korumaya yardımcı olmaktır. Bir doula ayrıca aşağıda belirtilen konularda anne ve babaya destek olur:

• Doğumunuzla ilgili planlarınızı yaparken sizi seçenekleriniz hakkında bilgilendirir ve seçimlerinizi destekler.
• Doğumunuzun başından sonuna kadar sizinle birlikte olur (iş tanımı gereğince doktorunuz veya ebeniz bunu yapamaz).
• Genel hastane prosedürlerini anlamanıza ve bilinçli kararlar vermenize yardımcı olur.
• Doğumun çeşitli süreçlerinde evde ve hastanede sizi fiziksel olarak rahatlatır.  Mesela, özel masajlar yaparak, sizin için en rahat ve faydalı pozisyonlara girmenize yardımcı olarak, nefes egzersizlerini beraberce yaparak, sizi duşa sokarak vs.
• Etrafınızdakilerle iletişiminizde  bir aracı olarak rol alıp, ihtiyacınız olan sükûneti korumanıza yardımcı olur.
• Bu yoğun deneyim içerisinde sükûnetini koruyarak kendinize olan güveninizi artırır, her şey yolunda giderken her şeyin yolunda gittiğini fark etmenizi sağlar J
• Eşinize destek olup, onun istediği oranda doğum deneyiminize katılmasına yardımcı olur.

 Doula olmak için anne olmak gerekir mi?

 Hayır gerekmez. Anne olmayan doula arkadaşımlar var.

 Nasıl karar verdin Doula olmaya?

Kendi doğumumdan sonra doulalık ile tanıştım. Kuzenim Fransa’da yaşıyor, o anlatmıştı doulalık hakkında bir şeyler. Ve çok etkilenmiştim, ne kadar kutsal bir şey yapıyorlar diye düşünmüştüm. Doğum yapan kadının yanında olmak, onun elinin tutmak, onu doğuma hazırlamak, mahremiyeti korumak, en önemlisi ona manevi olarak destek olmak: başarabileceğini, başarabildiğini hatırlatmak. Bütün bunlar beni çok etkilemişti. Ama ülkemizde doula olduğunu, yavaş yavaş bunun yaygınlaştığını bilmiyordum. Bir gün kızımı babasına bırakmış, bir hafta sonu kuaföre gitmiştim. Beklerken, sehpanın üzerinde duran gazeteleri okumaya başladım. Elimde bir gazetenin hafta sonu eki vardı. Ve ne göreyim, bir doula röportajı. İnanamadım, Türkiye’de bir doula ve eğitimini Türkiye’de almış. Çok etkilenmiştim, hemen eşimi aradım, paylaştım. Kesin araştırmalı ve bu eğitim nerede ise kesin katılmalıydım. Ben doula olmak istiyordum. İşte evrenin cilvesi burada çıkıyor karşıma. Eve geldim, akşam oldu. Kızım uyudu, zaman bana kaldı. Bilgisayarı açtım, Facebook a girdim. Ve bir arkadaşımızın eşinin gönderisini gördüm. “2. İçsel Doğum Doula Eğitimi başlıyor.” Daha net bir mesaj olamazdı. İşte o gün hayatımın ikinci evresi başladı.
Derin’ in doğumundan önce çok yoğun bir iş hayatım vardı. Kızımın doğumu ile ara verdim, onun yanında olmak, ilklerini ben görmek istedim. Bir gün geri dönerim diye düşünmüştüm. Yanılmışım. Eski işimi hiç özlemiyorum. Daha önce yaşadığım başarılarda hiç bu kadar mutlu olmamış, bu kadar haz almamıştım. B, başka bir şey. Doğumda anneye o kadar yoğun destek oluyorum ki, tüm enerjimi ona veriyorum. Ama o minik bebeğin doğduğu an var ya, kaybettiğim tüm enerjim geri geliyor.

Daha çok kimlerle çalışıyorsun (yaş, eğitim durumu gibi)

Aslında genelde genç, ilk defa anne olanlar ile daha çok çalıştım. Şimdi Ekim ortası doğum yapacak bir gebem var; ikinci hamileliği, daha önce vajinal doğum ile bir kızı olmuş, şimdi erkek bekliyoruz. Eğitim durumlarına hiç bakmadım ama şöyle diyebiliriz. Genelde doğum konusunda bilinçli, kendini doğuma hazırlayan kişiler ile çalışıyorum. Doğuma hazırlanmak, bebek odası yapmak, puset seçmek, bebek şekeri hazırlamak değil tabi ki. Bedenini hazırlamak ve ona güvenmek asıl mesele. Doğumlar ne zaman hastaneye girmeye başladı işte orada doğallığını yitirdi. Hep tarlada doğuran kadınları duyarız. Nasıl kolay doğum yaparlar değil mi, işte tüm mesele doğal olmak. Akışına bırakmak. Ama, hazır olarak, bedenine ve bebeğine güvenerek. Bunun için doğum hazırlık kurslarına katılmalarını öneririm.

Bu arada paylaşmak isterim, İstanbul Doğum Akademisi’ nin açmış olduğu “Doğum Hazırlık Eğiticisi Eğitimi” ne katılıyorum. Çok ama çok yakında kendi doğum hazırlık kurslarımı açacağım, çok heyecanlıyım.

 Doula ne yapmaz?

• Bir doula anne-baba için karar vermez. Ayrıca, herhangi bir prosedür için anne adına bir teklifte bulunmaz. Sadece annenin kararlarını destekler ve gerektiğinde ona doğum planını hatırlatır.
• Doula medikal prosedürler uygulamaz. Sağlık profesyonellerinin yaptığı işlere müdahale etmez.
• Doula sizin adınıza konuşmaz ama sesinizin duyulmasına yardımcı olur.

 Türkiye’de yaygın mı?

 Evet, artık yaygın eminim iki sene sonra daha da yaygın olacak. Benim katıldığım kursun üçüncüsü açıldı. Şu anda 21 adet içsel doğum doulası var. Bunun yanında farklı olarak, yurt dışından eğitim almış kişilerde mevcut.

 Doula nasıl biridir?

• Kadının bedenine ve doğumun mahremiyetine saygılıdır.
• Meditatiftir, anda olmak konusunda rahattır ve tüm varlığını doğumunuza getirebilir.
• Objektiftir ve sizin seçimlerinize saygılıdır; kendi tercihlerinin veya doğum deneyimlerinin sizin doğumunuzu etkilemesine izin vermez.
• Kendi enerjisinin ve doğum ortamına olan etkisinin farkındadır.
• Kendi içsel çalışmalarını yapmıştır veya hâlihazırda yapmaya devam etmektedir. Okuduğumuz kitaplar içsel çalışmalarımızı destekliyor. Bir doula doğuma girerken tüm yargılarını kapı dışında bırakır, içeri girer.
• Sizi yargılamaması gerektiğini bilir.
• Hassastır.
• Sakindir.
• Ve her şeyden önemlisi sizin yanında kendinizi rahat hissettiğiniz biridir.

 Biraz nasıl çalıştığından bahseder misin?

 Doğumdan önce

Öncelikli amacım hamilenin ihtiyaç ve önceliklerinizi öğrenmek, herhangi bir kaygı ya da korkusu varsa bunu bilmektir. Doula olarak, doğum öncesinde üç kere hamile ile buluşuyorum. Bunların ilki yaklaşık iki saat süren ilk buluşmadır. Daha sonra hamileyi iki kere evinde ziyaret ediyorum. Doğumda kullanılabilecek pozisyonlar, masajlar ve nefes çalışmaları ile ilgili bilgiler paylaşıyorum. İhtiyaçları ve tercihleri ile ilgili konuşuyoruz. Bir kere de rutin doktor randevusunda hamileye eşlik ederek doktoru ile tanışıyorum. Bebeğin muhtemel doğum tarihinden önceki iki hafta ve sonraki iki hafta boyunca nöbette oluyorum. (bu bayram nöbetteyim mesela)

 Doğum sürecinde

Doğum başladığında, hamilenin yanına gidiyorum (evde ya da hastanede) Görevim, ihtiyaca göre pozisyon değişiklikleri önermek, nefes tekniklerini hatırlatmak, masajla destek vermek ve babanın tercih ettiği oranda doğum sürecine katılmasını desteklemek. Hiçbir şey yapmasam bile, varlığım ile onun yanında olup, elinin tutuyorum.

 Doğumdan sonra

 Genellikle doğum olduktan sonra bir-iki saat arası anne ile beraber kalırım. Burada bebeğin anneyi yeteri kadar emmeye başlaması önemli. Bakıyorum; anne iyi, bebek iyi ancak bana o zaman yol görünür.  Ayrıca doğumdan sonra nasıl olduğunu görmek veya emzirme ile ilgili problem olup olmadığına bakmak için de evine bir kere ziyaret yapıyorum.

Esra Demiröz iletişim bilgileri

Doula Anne Esra

Esra Demiröz

0533 524 79 50

www.doulannesra.com

Twitter/doulannesra

Facebook/DoulAnnEsra

http://www.hthayat.com/yazar/esra-demiroz