PYP nedir? Okullarda uygulanması ne işe yarar?

Duru için anaokulu arayışında olduğumuz zamanlarda “eve en yakın okul en iyi okuldur” anlayışıyla hemen evimizin çevresindeki okullara bakmıştık. Şansımıza da şu an dördüncü sınıfına devam ettiği okulun anaokuluna gitme şansını yakalamıştık. O zamanlar mahalle anaokullarını, büyük eğitim kurumları alıyor ve şube yapıyordu. İşte o günden beri yani neredeyse yedi yıldır aynı okula gidiyor Duru. Bu yazıyı yazmamın amacı okulumuzdan şöyle memnunuz, böyle iyi demek değil. Okulları iyi ya da kötü diye sınıflandırmanın haddim ve uzmanlık alanım olmadığını düşünüyorum, bu tamamen okuldan beklediğiniz ve çocuğunuzun özellikleri ile ilgili bana göre.  Dolayısıyla benim çok iyi dediğim okul, sizin için en kötüsü olabilir ya da tam tersi. Çok örneğini de yaşıyoruz zaten, bir okul için bir veli çok sosyal, çocukla çok ilgili, aile dostu okul derken, aynı okulu diğer veli, asosyal çocuklar yetiştiriyor, velileri dinlemiyor, çok mutsuzuz diye değerlendirebiliyor.

Ben de bir özel okul mezunuyum hem de Türkiye’nin bundan neredeyse 30 yıl önce kurulan ilk özel vakıf okullarından. Bursla öğrenci alan ve mezunlarının şu an Türkiye’de ve dünyada en iyi yerlerde bulunduğu bir özel okul. O zamanlar için okulumdan çok memnundum ki bugün eğer yaptıklarım başarı kriterleri arasına giriyorsa ve İngilizce eğitim veren üniversitelerden mezun kişilerle aynı hatta daha ileri seviyede İngilizce konuşabiliyorsam okulumdan aldığım eğitim ve öğretime borçluyum tümünü. Fakat bahsettiğim yıllarda birkaç özel okul vardı, bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar. Bugün ise neredeyse bir mahallede iki özel okul var. Hepsi kendine göre iyi şeyler yapmaya çalışıyor, hatta daha önceki yazımda belirttiğim çok kötü işler yapanlar da var. Buna rağmen alıcısı var mı var…

Ben bugün bana sorsalar, bir özel okulda ne gibi özelliklere bakmalıyız diye, şunu artık çok rahatlıkla söyleyebilirim. Okulun PYP belgesi var mı ya da PYP uygulanıyor mu? Bugüne kadar kızımın okulunda PYP uygulandığını biliyordum her ünite öncesi eve gelen bilgi kağıtları ve karnelerle birlikte verilen öğrenci gelişim programından biliyordum. Kızımın okulda akademik bilgi kadar, sosyal, fiziksel, kültürel ve duygusal gelişimi için de desteklendiğinin farkındaydım ama bugün bu işin içinde bizzat olunca önemini çok daha iyi kavradım. İsterseniz önce PYP nedir bundan bahsedeyim kısaca.

PYP (PRIMARY YEARS PROGRAM) 3-12 yaş çocukları için geliştirilmiş, öğrencinin akademik bilgilenmesinin yanı sıra, sosyal, fiziksel, kültürel ve duygusal gelişimini de vurgulayan, böylece çocuğun bir bütün olarak yetiştirilmesini amaçlayan uluslararası ve alanlar üstü bir program.

PYP bir çok ülkedeki ulusal ve uluslar arası müfredat programları üzerinde yapılan araştırmalar ve uygulamalarla şekillendirilmiş bir çerçeve programı. PYP uygulayan okullar belli bir çerçeve içinde kendi özgün müfredatlarını oluşturmaktadırlar. Bu nedenle PYP milli eğitim programının uygulanması için bir engel değildir, aksine programı uluslar arası standartlarla zenginleştirme şansı vermektedir.

PYP öğretmenlere kendilerini ve programlarını geliştirmeleri için destek ve rehberlik sağlar. Bu programda öğretmenler de “hayat boyu öğrenenler” olarak kendilerini geliştirmek için çok uygun koşullar bulurlar. Bütün öğretmenlerin birlikte çalışmasını gerektiren bu program öğrencinin bir bütün olarak yetiştirilmesine tam destek verir.

Peki tüm bu ansiklopedik bilgilerin yanı sıra ne katıyor PYP bize? Öncelikle her ünite başında her ders ile ilgili olarak eve gelen bilgilendirme bültenlerinden o ay çocuğunuzun hangi konuları öğreneceğini ve hangi becerilerini geliştireceğini öğreniyorsunuz. Eve verilen aktiviteler ya da hani angarya gibi görülen ve anne baba ile yapılacak ödevler sayesinde çocuğunuzla birlikte zamanı ve bilgiyi paylaşıyorsunuz. Çocuğunuzun ne öğrendiğinin farkına varırken aynı zamanda iletişim ortamı yaratıyor ve onunla birlikte vakit geçiriyorsunuz. Hatta bugünlerde beni çok mutlu eden bir olay yaşadık kızımla. Sosyal Bilgiler dersinde “Geçmişimi Öğreniyorum” ünitesi için sınıfta bir sergi hazırlayacaklardı. Her öğrenci evden, anneannesine, babaannesine ya da daha eskiden yaşamış aile bireylerine ait eşyalar getirecekti. Kızım bunu bana söyledi ama son güne kadar vakit bulup hazırlayamadım. Son gün evden babaanneme ait bir çay kutusu gönderecektim ki, kızım anneannesini aradı ve anneannesi ona kendi anneannesinden kalma eşyalar getirdi. Onları üç nesil bir arada hazırlarken, ne anılar, ne hikayeler dinledik annemden. Farkında değildik ama okulun verdiği bu ödev sayesinde hepimiz konuya dahil olduk ve kızıma GERÇEKTEN geçmişi hakkında bilgi verdik, bu arada ben de bilgilendim. İşte PYP’nin en büyük amaçlarından biri okulda öğrenilenlerin eyleme davranışa geçmesi. Tabii siz bu işi bir angarya, veliyi zorlayan bir davranış olarak da görebilirsiniz ama PYP böyle istiyor sevgili okur.

PYP’nin bir diğer amacı çocuğun sosyal becerilerini, iletişim ve düşünme becerilerini de geliştirmek. Kendi hazırlayıp takdim ettikleri sunumları, yine kendi yazdıkları tiyatro oyunlarıyla hayatın içinden örnekleri kendi yaşlarına uyarlayarak yaşamaları ve yaşatmaları sağlanmaktadır ki, bugün işim gereği pek çok işletmede pek çok yöneticiye eğitim veriyorum, kızımın becerileri onlardan çok daha fazla şu yaşında.

Tüm bunları okurken şimdi bunlar uzaylı çocuk mu yetiştiriyor, Türkiye gerçeğine uymaz bunlar diye düşünebilirsiniz. PYP programı milli eğitim müfredatına da bağlı kalmakla beraber, çocukların çevrelerindeki kişi ve olaylar hakkında değiştirebilecekleri konulara odaklanmalarını, değiştiremeyecekleri olay ve kişileri kabul etme gerçeğini de öğrenmektedir.

PYP, çocuğun sadece akademik olarak çok iyi olması değil, sosyal ve kültürel yönde de gelişmesi amacını gütmektedir. Bu anlamda da verdiği ödevlerde spor, müzik, sanat konularında bireysel gelişimlerine önem vererek bu alandaki başarılarını sonuna kadar desteklemektedir.

En önemlisi de öğrendiklerini okul sınırları içinde değil hayatın her alanında eyleme geçiren bireyler olmaları için desteklemektedir. İki çocuğu da okulumuzda bulunan bir velinin 5 yaşında anaokulunda olan kızı, bir bayram sabahı anneannesinin kurduğu kahvaltı sofrasını eleştirir ve çatal bıçağın yanlış yere konduğunu söyler, haklıdır da. Nereden öğrendiğini sorduklarında, okulda görgü kuralları işlenirken öğrendiğini söyler. Yemek sonrası “eline sağlık” , “teşekkür ederim” gibi sözler sarf etmesi de cabası. Bazen biz velilerin çocuklarımıza yıllarca veremediği becerileri öğretmenler çok kısa sürede verebiliyorlar, işte PYP bu tip davranışların yaygınlaşması ve desteklenmesi için çalışan bir program.

Bu hafta okulumuzda PYP akreditasyon denetimi vardı. Cenevre ve İtalya’dan gelen iki denetmen, okulun PYP standartlarına ne kadar uyduğunu değerlendirerek şu an belgeyi devam ettirip ettirmeme konusuna çalışmalar yapıyor. Her beş yılda bir okulumuz denetleniyor bunun için. Öğrencilerle, öğretmenlerle, yönetim ekibiyle, velilerle ayrı ayrı görüşmeler yapıyorlar, PYP’nin ne kadar hayata geçip geçmediğini sorguluyorlar. Bu yıl görüşecekleri veliler arasındaydım ve benim için sistemi ve okulu sorgulamam hakkında da bir vesile oldu. Dördüncü yılın sonunda biliyorsunuz yeni sisteme göre ilk okul bitiyor ve yeni okul arayışları başlıyor veliler için ya da devam etme kararı… Kızımın okuluna çok mutlu gitmesi tabii bizim için en önemli kriter ama bir de PYP’nin başarıyla uygulanması benim için çok önemli bir nokta oldu bu hafta.

Bana çok sorulan, “memnun musun Duru’nun okulundan, sence hangi okula verelim bizimkini, özel okula göndereceksek nelere dikkat edelim” gibi sorulara da artık yanıt verirken, PYP uygulayıp uygulamadıklarına bakın diyeceğim kesinlikle.

Bu yazdıklarım benim görüşlerim, kimseyi bağlamaz bunu eklemek isterim. Ben akademik başarının en önemli faktör sayıldığı okulları tasvip etmiyorum diye herkes aynı görüşte olacak ya da benim fikrim doğru diyemem, bunlar benim doğrularım. Sizin doğrularınız da eminim sizin için en doğrusudur.

Not: Kızımın okulu hangisi diye sorarsanız bu yazıya yorum bırakabilirsiniz.

Fotoğraflar kişilerin izniyle kullanılmıştır.