Bu yazıyı ne zamandır yazmayı düşünüyordum ama kısmet Bilişim Zirvesi 2012 kapsamında gerçekleşen MOM-Z etkinliğinin sonrasınaymış. Eh iyi de oldu bence, dün konuşulan “çocuk ve teknoloji”, “yararlı mı zararlı mı”, “ne kadar yakın o kadar iyi, ne kadar uzak o kadar kötü” tartışmalarına bir farklı yön kazandırır belki.
Efendim son yazdığım “Ayyy ped” yazıma pek çok yorum almıştım. Kısaca hatırlatmam gerekirse, bahçemizde domatesini dalından toplayan, çamurdan kase, yapaktan dolma yaparak büyüyen kızımın son zamanlarda teknolojik aletlere olan yakınlığından muzdarip olduğumu hatta içte içe de korktuğumu yazmıştım. Bunun üzerine de korkumun yerinde olduğundan tutun, tam tersi kızımın doğru bir yönde olduğunu, teknolojiden zarar gelmeyeceğini savunan pek çok kesime kadar değişik yorumlar aldım ve kendim de okudum, gözlemledim ve bir takım sonuçlara vardım bu süreçte.
Aldığım yorumlardan bir tanesi de çok uzaktan bir okuyucumdan, Endonezya’da yaşayan iki çocuk annesi sevgili Selen Yavuzdoğan’dan geldi. O, i-pad’i yasaklamanın anne babanın işini kolaylaştırmaktan başka bir şey olmadığını savunuyordu. “Evet, yasaklarsınız konu kapanır. Ama kullanımına izin verip denetlemek, zaman sınırı koymak zor, çaba gerektiriyor.” Yorumunda bulunuyordu ve bu bakış açısı bana da çok doğru geldi. Her gün ödevine, okula geliş gidiş saatlerine göre planlama yapmak çok daha akılcıydı. Hem yasaklar daha çok cezbetmez mi? Tüm bunlar iyi güzel de, ben hala bu kadar teknoloji olmalı mı olmamalı mı kaygısı içindeyken, bu sefer de bir makale geldi Selen’den. İşte bu makale benim kafamı çok netleştirdi ve hemen tercüme edip bunu yazmalıyım dedim. İşte çocuklar teknolojiye ne kadar yakın olma-ma-lı sorusuna ban göre harika bir yorum.
James Chutter ve Pavel Bains tarafından yazılan To Raise a Generation of Creative yazısından…
Yaratıcı Çocuklar Yetiştirmek… Bırakın Kendi Hikayelerini Kendileri Yapsınlar
Yeni nesil çocuklar, doğal yaratıcı güdülerini harekete geçirmeye yardımcı olmak üzere kurulu bir sürü yeni ekran, teknoloji ve araçla büyüyor. Fakat bu araçlar eşit ölçüde edilgen medya ve eğlence tüketimi için de kullanılabiliyor. Çocuklarınızı televizyona yaklaşmış, ekrana sanki dev bir iPad olmasını dileyerek dokunurken her gördüğünüzde, ne kadar çok medyanın içinde yer almak ve birşeyler yaratabilmek istediklerini anlayabilirsiniz.
Çocuklarımızın yönünü biz belirleyebiliriz. Çocukların sadece içerik tüketicisi değil, kendi içeriklerinin yaratıcıları olmalarına yardımcı olma yönünde bir değişim gerekli. Bu değişimin olabilmesi için daha iyi hikayelere, daha iyi teknoloji araçlarına ve daha iyi bir eğitime yatırım yapmamız gerekiyor.
Ebeveynlerin ve medya- teknoloji endüstrisinin katılıma, yeniden düzenlemeye, karıştırmaya, oyuna ve yaratmaya davet eden hikayeler yaratması gerekli. Bu tür hikayelerin çocukların dünyadaki yerlerini bulup anlamada rolü çok büyük. Çocuklar hikayeleriyle oynadıkça kendilerini daha çok keşfediyorlar. Rol yapma ve hayal etme gibi temel yetenekleri tetiklenen çocuklar içlerinde bulundukları toplumdaki yerlerini daha net görüyorlar.
Neyse ki teknoloji hiç olmadığı kadar esnek, ulaşılabilir ve şekillendirilebilir. iPad gibi bir cihazla, katılım ve işbirliği gerektiren harika bir ortak platforma sahibiz. Gerçi bu donanımların, tüketim için olduğu kadar içerik yaratmayı da hedefleyen yazılım araçları ile doldurulması gerekiyor. Kaç ebeveyn akıllı telefonunu çocuğuna verdikten sadece iki dakika sonra 800 yeni fotoğraf çekilmiş olarak geri almıştır? Bu, çocuğun kendini teknolojiyi kullanarak ifade etme isteğidir. Çocukların kendi filmlerini, oyunlarını, kitaplarını, fotoğraflarını, oyuncaklarını ve dergilerini yaratabilecekleri bir zamanın eşiğindeyiz. Bu tür bir kendini ifade edişi, yaratmayı ve öykücülüğü beslemeye yardım etmek için araçların gelişmeye devam etmesi gerekiyor.
Teknoloji Eğitimi
Peki, neden çocuklar için daha işbirlikçi hikayeler ve yaratıcı araçlar görmüyoruz? Basitçe söylemek gerekirse: Medya şirketleri, çocukları nasıl medyanın içine sokacaklarını bilmiyorlar. İşbirlikçi ve sosyal hikayeler yapmaya ayarlı değiller. Medya özellikle, katılıma olanak sağlayacak yaratıcı araçların hızlı teknolojik gelişiminde başarılı değil. Anlayışın ve çocuğun yaşam kalitesini arttıracak teknolojiler üzerine bir eğitimin olmayışı, sonunda çocuklarımızın kolaylıkla birer içerik yaratıcıları olabilecekken pasif birer tüketiciye dönüşmelerine yol açacaktır. Akıllı ve ilerici medya şirketleri, fikri haklar üzerindeki egemenliklerini yumuşatmaya başlayarak çocukların karakterlerini ve hikayelerini yaratmalarına ve onlarla oynamalarına imkan veriyorlar.
Nihayetinde, bu yeni nesil içerik yaratıcı çocuklara liderlik etmek ebeveynlere, medya yapıcılara ve geliştiricilere kalmış. Yeni işbirlikçi öykücülük formları, yeni teknoloji araçları ve daha iyi bir eğitimle doğal olarak meraklı ve yaratıcı düşünceye sahip, teknolojiyle beslenen bir yeni nesil yetişmesine yardımcı olabiliriz. Bir dahaki sefer Curious George’u (Meraklı Maymun) yüzünce kez okurken veya Pixar yapımı bir film seyrederken gerçekten bunu diyebilirsiniz: “Benim kızım/oğlum da bunu yapabilir.”
Evet benim kızım da bunu yapabilir diyorum şimdi ve biraz daha farklı bakıyorum teknolojiyi kullanmaya başlamasına. Yine Selen’in çocukları okulda denge ve hareket konularını işlerken öğretmeninden Selen’e şöyle bir link gelmiş, baktım benim kızımın da işlediği konular oyun haline getirilerek çalışma sayfaları yapılmış. Başladık oynama, siz de bakmak isterseniz;
http://pbskids.org/zoom/games/goldburgertogo/rubegame.html
Matematik oynamak!!!için evet yanlış duymadınız oynama için http://ixl.com bu harika sitede küçücük bir çocuğun oynayacağı oyundan size kadar pek çok aktivite var
***
Biz şimdiden çocukların yaşlarına uygun aşağıdaki beş faydalı siteyi kullanmaya başladık.
Ayrıca orijinal sayfa http://mashable.com dan da
http: //mashable.com/2011/05/26/social-media-games-education
http: //mashable.com/2011/05/15/socialnetworksforkids
http: //mashable.com/2011/05/26/children-online-safety
Not: Fotoğrafta ortadaki benim kızım, elebaşı da o sanırım:)
Çok güzel bir yazı olmuş. Elinize sağlık. Ben de aynı konu ile ilgili bir yazıyı tamamlıyordum:)
çok teşekkürler, merakla bekliyorum. link gönderirseniz sevinirim.
Nasıl güzel dile getirmişsin bu konuyu canım,yeni nesil çocukları teknolojiden uzak tutmaya çalışsak bile sadece kendi bölgemizde başarılı olabiliriz,ya çocuğumuzu evden çıkarmıcaz yada hayata alışmasını bir şekilde sağlıcaz.
Evet ama kontrollü olmak en önemlisi
Cok faydali bir yazi olmus canim :) en yakin zamanda tekrar bir organizasyonda bir araya gelmek uzere..
Cok sevgiler,
Beril Bayindir
Evet inşallah en kısa zamanda
Ellerine sağlık Banucuğum yazıyı ilgiyle okudum ama ben yine de bu yıl işin kolayına kaçmayı düşünüyorum :)
Hadi bakalım:)
Aynen bu sekilde düşünüyorum ben de Banu:)
Kendini rahatlatma falan da degil çünkü aynen boyle bir ornek tanıyorum cok guzel işler yapan.
Keske vaktim olsa benim de cOk diyeceklerim vardı bu k
senin de aynı görüşte olman beni rahatllatı cin cinim
Banucum cok guzel ve cok faydali bir yazi olmus. Siteler icin cok tesekkurler. Ve ben teknolojidende faydalanarak ama tabiki abartmadan cocuklarimiza yeni ufuklar verebilecegimize inananlardanim. Hersey kontrollu, dozunda ve onu. Yaraticiligini etkinlestiricek olduktan sonra caga ayak uyduran bir birey olmasini tercih ediyorum.
Sevgiler
Ahu
Sanırım kontrollü olmak en önemlisi. Seninle aynı fikirdeyim
Banu’cum çok güzel bir yazı olmuş, eski yazına yazamadım, benim 1,5 yaşındaki kızım aypub diye diye babasının i-pad ini almak içi yalvariyor, her gün 10 dk. izni var, kendi oyunlarını açıyor vs., biz de mümkün oldupğu kadar interaktif oyunlar yükledik ama tv seyrettirmiyorum, buna izin veriyorum, iyi yapıyor muyum diye içim içimi yiyordu, daha küçük netekim… Yalnız benim bir de bu aletlerin yaydığı radyasyon oranları aklıma takılıyor, her ne kadar bunu azaltan yapışkanlar olduğu iddia edilse de…
Bernacım Lara biraz daha büyüsün kimbilir neleri konuşuyor olacağız canım seninle, merakla bekliyorum
Katıldığım yerler var ama katılmadığım yerler de var açıkçası.. konu kafamı çok kurcalıyor. 4,5 yaşındaki bir çocuğun bir alışveriş sitesinden alışveriş yapabiliyor olmasını duymak beni dehşete sürükledi konferansta. Her şey bu kadar elinin altında ya 14,5 yaşında olunca..? uzun uzun yazmak istiyorum ama bunu bir yazıda toplayacağım 7-8 yaş için konuşmuyorum ama 5,5 yaşındaki oğlumun hala kağıt kalem ile toplama çıkartma yapıyor olmasını tercih edeceğim. Her sıkıldığında ağladığında önüne “ayped” konulan bir çocuğun uyuşturulduğunu düşünüyorum. Süre iyi bir yöntem ama dediğim gibi yaş grubu önemli 2 yaşındaki çocukların önünde gördüğüm zaman içim acıyor hele ki yemek yedirmek için kullanılıyor olması çok fena. Konudan konuya atlıyor yorumum aslında hepsi ayrı başlık ama anlayabildiğim bir şey daha var aile çocuğunu sürekli oyalama isteği içinde oluyor sürekli bir etkinlik içerisinde olan çocuk aktivite olmadı mı ailede yorgun olduğu için teknolojiye başvurabiliyor b bizi kötü anne baba yapmıyor elbette şehirde yaşamanın bir getirisi ancak sonucu biraz üzücü yaptığımız kamplarda gözlemlediğim bir şey var hepsi olmasa da büyük bir çoğunluk çocuk masa başında kağıt kalem v.b aktiviteler ile max yarım saat ilgileniyor ve masadan kalkınca da aileden gelen yorumlar hep aynı oluyor ” aypedi geldi tabii” çok kafam karışık güzel yazı bende öğreniyorum kimseyi eleştirmiyorum sadece kendim için doğru olan yolu bulmaya çalışıyorum.
Bu konuda senin yazacağın yazıyı merakla bekliyorum Ayçacım
Banu’cuğum ellerine sağlık..Çok güzel yazmışsın..
Teknolojinin getirdiği ayrıcalıkları çocuklarımızın da yararlanması gerçekten çok güzel..Fakat dozunu ne kadar ayarlamaya çalışsan da bu bazen imkansızlaşıyor..Yasak ne kadar cazip hale geliyorsa, sınırlamalar da aynı şekilde sıkıyor ve daha çok ilgiyi çekmelerini sağlıyor..
Öyle bir zamandayız ki, çocuklarımız her yaşadıkları deneyimlerin iyi-kötü ayrımlarını çok zor yapıyor..Çünkü her şey önlerinde hazır..
Emek harcamıyorlar..Ben ne kadar teknolojiyi seven ve içinde olmaktan mutluluk duyan biriysem de, bir o kadar da aradığım bilgiyi kitaplarda, ansiklopedilerde sayfa sayfa karıştırarak bulan, sözlüklerde tek tek harf sıralamasına dikkat ederek kelime aramanın da çok önemli olduğu düşüncesindeyim..
10 yaşındaki kızım Nisa’nın, ödevlerini internetten araştırsa da yazı kısmını asla çıktı alarak kullanmasını kabul etmedim.
Araştırmak, araştırırken farklı şeyler öğrenmek daha güzel..
Biraz da farklı bir yönden bakarsak..
İki arkadaş bir araya geldiğinde,herkesin kendi bilgisayarı,ipad’i ile oyun oynadığı ama onlara sorduğunda’birlikte oynuyoruz’ dedikleri bir zamandayız..
İşte bu yüzden hani derler ya;’FALA İNANMA,FALSIZ DA KALMA’.
Ben de ‘SEN TEKNOLOJİDEN YARARLAN AMA TEKNOLOJİ SENDEN YARARLANMASIN’diyorum:)
Bu konuda benim biraz radikal bir yaklaşımım var. Can’ın bilgisayar kullanımı konusunda daha önce yazdığım yazıya şuradan ulaşabilirsiniz…
http://www.bebekveben.com/2012/02/03/canin-yasantisinda-bilgisayar-olacak/
Her zaman yazdığın gibi yine harika olmuş Tanlaaaa
Banucum cok guzel ve yararli bir yazi olmus. Teknoloji hepimiz icin iyi oldugu kadar koyu yanlari da oldugunu dusunuyorum. Benim oglum 2,5 yasinda ipad, iphone cok guzel kullaniyor. Ama surekli elimizde degil. Kitaplarini kitap gibi okumasini, resimlerini deftere yapmasini tercih ediyorum. Yakin bir arkadasimin oglu, parka gittigimizde oyun oynamak yerine ipadde oyun oynamayi tercih etmesini gordugumde ne kadar uzuldugumu anlatamam. Oglumun da boyle olmasini asla istemedik ve su an cin basardigimi dusunuyorum. İnsallah ileride teknolojinin tum nimetlerinden yararlanan fakat ona bagimli olmayan bir birey olur, olurlar.
Kalemine saglik:))
Herşeyin bir ayarı olması gerektiğine inananlardanım Esracım ben. Abartmadıkça her şey olabilir. Büyüdükçe neler bizi endişelendirecek acaba ben bundan korkuyorum:))
Ben çocuklara İpad kullandırılması ile ilgili bazı önyargılar olduğunu düşünüyorum.
Ya İpadli ya İpadsiz diye bir şey olduğunu düşünmüyorum.
İpad ile aktivite yapan bir çocuk sadece onunla yaşıyor diye de bir şey yok.
İpad her zaman çocuğun eline her sıkıldığında veya oyalamak için de verilmiyor. Çocuğuna İpad veren aileler de en az vermemeyi tercih eden aileler kadar doğa ile iç içe olmasını isteyen aileler, en azından ben ve benim tanıdığım anneler.
Elinde her İpad olan çocuk 24 saat onunla da yaşamıyor, benim oğlum ve çevremdeki diğer çocuklar İpad ile oyun oynamadığı, aktivite yapmadığı veya fotoğraflara bakmadığı zaman arabalarla da oynuyor, taşlarla da oynuyor, denize de, ağaçlara da, gözkyüzüne de bakıyor, keçilere mama da veriyor, köpekleri de seviyor, çiçeklere su da veriyor, kitap da okuyor, parkta da oynuyor, ve daha aklıma gelmeyen bir sürü şey…
Bence her şeyde olduğu gibi olay ailelerde bitiyor. Ben evimde, çevremde olan ve aile hayatımızın içinde olan şeyler için yasak getirmenin ters tepeceğini düşündüğüm için sınır koyarak kullanmaktan yana kullanıyorum hakkımı :)
Hem belki kim bilebilir, bizim zamanında saatler harcayarak yaptığımız şeyleri çocuklarımızın şu anda teknoloji sayesinde kısa sürede yapabiliyor olmaları zamanlarını daha verimli daha faydalı bir şeylere harcamaları için verilmiş bir lütuftur. Bunu ancak doğru yönlendirme yapıldığı ölçüde zaman gösterecek :)
Benim gibi düşünen ebeveynler olduğunu görmek içime su serpiyor
Çeviri için harcadığın emeğe teşekkürler. Çok faydalı bir yazı olmuş.‘SEN TEKNOLOJİDEN YARARLAN AMA TEKNOLOJİ SENDEN YARARLANMASIN’
… Budur.
Esracım aynen budur canım, arada teknoloji faydalanıyor benden ama:))